On yıl sonra güncellenmiş bir çalışma, ikinci bir kanser riskinin zamanla arttığını ortaya çıkardı.
Kanser hastaları radyasyonla tedavi edildiğinde, tedavinin kendisinin daha sonra vücutta yeni tümörlerin oluşmasına neden olması mümkündür. Radyasyon, kanser hücrelerini DNA’larına zarar vererek öldürür, ancak tedaviler radyasyon hedefi yakınındaki normal hücrelerde genetik hasara neden olursa, bu ikincil malignitelerin zaman içinde ortaya çıkması konusunda küçük bir risk vardır.
10 yıldan biraz daha uzun bir süre önce Kanadalı araştırmacılar, brakiterapi adı verilen bir tür radyasyonla tedavi edilen prostat kanseri olan erkeklerde ikincil malignite riskini değerlendirmek için yola çıktılar. Vücut dışındaki kaynaklardan verilen radyasyonun aksine brakiterapi, düzinelerce radyoaktif topağın veya “tohumun” doğrudan tümör bölgesine implantasyonuyla gerçekleştirilir. Hiçbir zaman çıkarılmayan bu tohumlar, bir yıl içinde sıfıra doğru azalan dozda radyasyon yayarlar.
Brakiterapi kolaylık avantajına sahiptir. Tekrarlanan radyasyon seansları için seyahat etmek yerine, erkeklerin genellikle ayakta tedavi ortamında verilen tek bir tedaviye ihtiyacı vardır. Ancak brakiterapi de gözden düşüyor, çünkü daha yeni tip harici ışın radyasyonu daha az yan etkiyle yüksek hassasiyetli dozlar sağlıyor.
Çalışma metodolojisi ve sonuçları
Kanada’da yapılan araştırmada, brakiterapi veya prostat ameliyatıyla tedavi edilen erkeklerde pelvisteki ikincil malignite oranları karşılaştırıldı. Tüm tedaviler 1998 ile 2000 yılları arasında Britanya Kolumbiyası’nda gerçekleştirildi. Brakiterapi grubunda yaş ortalaması 66 olan 2.418 erkek yer alırken, cerrahi tedavi gören grupta yaş ortalaması 62 olan 4.015 erkek vardı. Bu grupta 2.643 erkek tedavi görmüştü. yalnızca ameliyatla ve 1.372 erkeğe ameliyatla birlikte dış ışın radyasyonu daha sonra verildi.
Ortalama 5,8 yıl (brakiterapi) ile 6,4 yıl (cerrahi) arasındaki takiplerden sonra, çalışma ekibi 2014 yılında gruplar arasında ikincil malignite oranlarında veya genel popülasyondaki kanser insidansında herhangi bir fark olmadığını bildirdi.
Ancak durum artık böyle değil: Nisan 2024’te araştırmacılar güncellenmiş bulguları yayınladı . Bu kez mesane ve rektum da dahil olmak üzere pelvisteki yeni kanser oranları brakiterapi grubunda daha yüksekti. Spesifik olarak, brakiterapi ile tedavi edilen erkeklerin %6,4’ünde 15 yıllık takipte ikincil maligniteler görüldü ve bu oran 20 yıl sonra %9,8’e yükseldi. Buna karşılık, cerrahi olarak tedavi edilen erkeklerin %3,2 ve %4,2’sinde aynı süreler içerisinde sekonder pelvik malignite gelişti. Gruplar arasında sekonder malignitelerden ölümlerde fark yoktu.
Eşlik eden bir başyazının yazarı, özellikle mesane kanseri ile ilişkinin gücünün “sigarada görülene benzer” olduğunu yazdı . Yazarlar, çalışmanın sonuçlarının “uzun yaşam beklentisi olan lokalize prostat kanseri olan erkekleri tedavi ederken dikkate alınması gerektiği” sonucuna vardı.
Uzmanların yorumları
Harvard Tıp Fakültesi ve Massachusetts Genel Hastanesi’nde radyasyon onkolojisi profesörü ve danışma kurulu üyesi Dr. Anthony Zietman, “Bu çalışmanın prostat kanseri için radyasyonla ilgili uzun süredir şüphelenilen karanlık bir gerçeği ortaya çıkardığına inanıyorum” diyor. Harvard Tıp Fakültesi Prostat Hastalıkları Rehberi yayın kurulu . “Her türlü radyasyon tedavisinden (brakiterapi veya dış ışın) sonra onlarca yıl geçtikçe, radyasyonun neden olduğu malignite riski artıyor.
“Bu maligniteler genellikle mesane ve rektum gibi komşu organlarda veya prostatın içinde bulunur. Oldukça iyileştirilebilirler ve bu nedenle hayatta kalma oranları radyasyon veya cerrahi tedavi gören hastalar için aynıdır, ancak bu hastalar için çok az şüphe vardır.” hastalar için, radyasyon verildikten ve unutulduktan çok sonra ‘kuyruktan bir acıyı’ temsil ediyorlar. Bu veri, önlerinde onlarca yıllık yaşam beklentisi olan çok genç erkeklere radyasyon önerirken kesinlikle duraksamamıza neden oluyor ve aynı zamanda bize şunu hatırlatıyor: takip ziyaretlerinin değeri.”
Harvard Tıp Fakültesi ve Beth Israel’den Gorman Kardeşler Tıp Profesörü Dr. Marc Garnick, “Radyasyonun verildiği bölgede ikinci kanserlerin ortaya çıkması şaşırtıcı değil, ancak uzun vadeli artışların büyüklüğü endişe verici” diye ekledi. Deaconess Tıp Merkezi ve Harvard Tıp Fakültesi Prostat Hastalıkları Rehberi’nin baş editörü . “ Brakiterapinin, ikinci kanserlerden bağımsız olarak, hastaların bir tedavi seçeneği olarak seçmeden önce tamamen göz önünde bulundurması gereken başka yaygın ve sıkıntılı üriner yan etkileri de vardır. Diğer uygun ve benzer şekilde etkili prostat kanseri tedavilerinin varlığı göz önüne alındığında, bu özellikle doğrudur.”
İlginizi çekebilecek diğer yazımız:dolorex nedir
