Her yıl milyonlarca köpek ısırığı meydana geliyor. Peki, sizin başınıza köpek ısırması gelirse ne yapmalısınız?
Her yıl Amerika Birleşik Devletleri’nde 4,5 milyondan fazla köpek ısırması meydana geliyor. Tahmin edebileceğinizin aksine, bu olayların çoğu, tanımadığınız bir köpeğin parkta veya başka bir açık alanda birine saldırmasıyla gerçekleşmiyor. Bunun yerine, köpek ısırıklarının çoğu evdeki bir evcil köpek tarafından gerçekleştiriliyor.
İşte bu üzücü ve potansiyel olarak ciddi yaralanmalardan kaçınmak için tavsiyeler ve bir köpek ısırması yaşamanız durumunda atmanız gereken adımlar.
Köpek ısırmaları neden olur?
Bazı köpek ısırıkları, insanlar köpekleriyle güreşirken veya çekişme oyunu oynarken kazara gerçekleşir. Ancak Amerikan Veterinerlik Tıp Birliği’ne (AVMA) göre, köpekler çoğu zaman stresli, tehdit altında, korkmuş veya ürkmüş hissetmeye tepki olarak insanları ısırır. Köpek ısırıklarının yarısından fazlası çocuklarda meydana gelir ve yetişkinlere göre ciddi şekilde yaralanma olasılıkları çok daha yüksektir.
Harvard Tıp Fakültesi’nde acil tıp doçenti olan Dr. Christopher Baugh, “İnsanlar bir köpeğin rahatsız olduğunu gösteren davranışsal sinyallere her zaman kulak asmazlar,” diyor. Örneğin, bazı köpekler oldukça bölgecidir ve dışarıdan birileri alanlarına girdiğinde -ister apartman, ister bahçe, ister kafes olsun- havlar, homurdanır, hırlar ve atılırlar. Ya da köpekler, yiyecek, oyuncak veya yatakların etrafında endişeli, saldırgan davranışlar olarak ortaya çıkan kaynak korumacılığı sergileyebilirler.
“Bu durumlar yüksek riskli olabilir ve özellikle çocuklar bu riskin daha az farkındadır,” diyor Harley ve Roxi adında iki melez kurtarma köpeği ve çocukları olan Dr. Baugh.
Köpek ısırıklarını önlemek için neler yapabilirsiniz?
AVMA’ya göre, herhangi bir köpek – tatlı, sevimli bir köpek bile – kışkırtıldığında ısırabilir. Küçük çocukları asla yetişkin gözetimi olmadan bir köpekle yalnız bırakmayın. Ve çocuklara, yemek yerken, uyurken veya yavrularına bakarken bir köpeği asla rahatsız etmemeleri gerektiğini öğretin.
Harvard’a bağlı Massachusetts Genel Hastanesi’nde 20 yıllık bir süre boyunca tedavi edilen 321 yüz köpek ısırığı üzerinde yapılan bir çalışmada , ısırıkların %88’i bilinen köpeklerden kaynaklanmıştır. Çoğu yetişkinde gerçekleşmiştir ve köpekle oynadıktan, köpeği besledikten ve yüzünü köpeğe yaklaştırdıktan sonra meydana gelmiştir. Ancak Dr. Baugh, elin (genellikle bir kişinin baskın eli) bir yetişkinde köpek ısırığı için muhtemelen en yaygın yer olduğunu söylüyor.
CDC’nin köpek ısırmasını önlemek için diğer ipuçları şunlardır:
- Bir köpeğin sahibine, köpeğini sevmenin uygun olup olmadığını, köpek dost canlısı görünse bile, mutlaka sorun.
- Köpeğinizin sizi görüp kokladığından emin olun ve onu okşamaya çalışın.
- Saklanıyormuş gibi görünen, korkmuş, hasta veya öfkeli bir köpeği sevmeyin.
Ya tanımadığınız bir köpek size yaklaşırsa? Sakin ve hareketsiz kalın, köpekle göz temasından kaçının. Vücudunuzun bir tarafı köpeğe bakacak şekilde durun ve kararlı, kalın bir sesle “hayır” veya “eve git” deyin. Köpeğin geri çekilmesini bekleyin veya kendinizi yavaşça uzaklaştırın.
Bir köpek ısırması anında ne yapmalısınız?
Yarayı hafif sabun ve akan suyla temizleyin, ardından temiz bir bandaj veya bezle örtün. Bazı çevrimiçi kaynaklar antibiyotikli bir merhem veya krem sürmeyi öneriyor. Ancak Amerikan Dermatoloji Akademisi’ne göre bu ürünler yalnızca kızarıklık, irin, ağrı, şişlik veya sıcaklık gibi enfeksiyona dair açık kanıtları olan kişiler için önerilir.
Yaralanma ciddiyse -yüzünüzde bir ısırık, ağır kanama veya olası bir kırık kemik varsa- acil servise gidin.
“İnsanlar ısırıldıktan sonra genellikle şok olurlar ve anlaşılabilir bir şekilde tüm dikkatlerini yaralarına odaklarlar,” diyor Dr. Baugh. Köpeğin sahibi iyi olup olmadığınızı görmek için sizi arayabilir, ancak sonra uzaklaşabilir. Ancak kişinin iletişim bilgilerini almalı ve köpeğin kuduza karşı aşılanmış olduğundan emin olmalısınız, diyor.
Şunu aklınızda bulundurun:
- Acil servisler genellikle uzun bekleme süreleriyle dolup taşar, bu nedenle yaralanmanın acil müdahale gerektirmediği durumlarda acil bakım kliniği iyi bir seçenektir.
- Bazı yaraların, tercihen 12 ila 24 saat içinde dikiş atılması gerekebilir.
- Özellikle bağışıklık sisteminizin zayıf olması veya diyabet gibi sağlık sorunlarınız varsa, doktorunuz olası enfeksiyonları önlemek için antibiyotik reçete edebilir.
- Son 10 yıldır tetanos aşısı olmadıysanız, bir tetanos güçlendiricisine de ihtiyacınız olabilir . Aşı geçmişiniz mevcut değilse veya hatırlayamıyorsanız, her ihtimale karşı bir tetanos güçlendiricisi yaptıracaksınız.
Peki ya köpek ısırması daha az ciddiyse?
Diyelim ki kuduz aşısı olduğu bilinen bir aile köpeğinden daha az ciddi bir ısırık aldınız. Dikiş gerektirmeyen ısırıklar hafif sabun ve akan su ile temizlenebilir, ardından düzenli sağlık hizmeti sağlayıcınız tarafından değerlendirilebilir. Size sadece yarayı enfeksiyon belirtileri açısından izlemenizi söyleyebilirler.
Dr. Baugh, “Doktorlar antibiyotik reçete ederken daha dikkatli olmaya ve düşük riskli durumlarda kullanımını sınırlamaya çalışıyorlar, çünkü aşırı kullanım antibiyotik direncine katkıda bulunuyor ve insanları herhangi bir fayda sağlamadan potansiyel yan etkilere maruz bırakıyor” diyor.
